Pomiń i przejdź do treści

Jak dobrze ubezpieczyć uprawy rolne? 

Jak dobrze ubezpieczyć uprawy rolne? 

Uprawy rolne narażone są na szereg ryzyk pogodowych. Poczynając od gradu, który rokrocznie powoduje poważne szkody w rolnictwie, przez coraz częstsze deszcze nawalne, huragany i susze, aż po dotkliwe przymrozki, wszystko to może pozbawić rolnika dochodu jaki planował osiągnąć ze swoich upraw. Ubezpieczenie tego, co zostało zasiane, jest zatem słusznym i dającym bezpieczeństwo finansowe rozwiązaniem. Jednak jak najlepiej zadbać o nasze uprawy, jak dobrać ochronę, kiedy kupić polisę? Jest wiele rzeczy, na które należy zwrócić uwagę, żeby być dobrze ubezpieczonym. 

Poniżej umieściliśmy poradnik z najważniejszymi zagadnieniami związanymi z ubezpieczeniem upraw w 2024 roku. 

Jakie uprawy można ubezpieczyć? 

Rolnicy szukający oferty ubezpieczenia upraw rolnych najczęściej decydują się na ochronę dla: rzepaku, kukurydzy, zbóż czy buraków cukrowych. Pełna lista upraw, jaka może być objęta ochroną w ramach ubezpieczeń dopłatowych w 2024 roku, to:

Ubezpieczany jest każdorazowo plon główny z danej uprawy, przy czym za plon główny uznaje się w przypadku:  

  • buraków cukrowych – korzenie buraka,
  • kukurydzy przeznaczonej na paszę – kolby i nadziemne części rośliny, 
  • zbóż, rzepaku i rzepiku, kukurydzy przeznaczonej na ziarno – ziarna lub nasiona, 
  • ziemniaków – bulwy, 
  • roślin strączkowych – nasiona, 
  • warzyw gruntowych – części warzyw gruntowych przeznaczone do konsumpcji, 
  • drzew i krzewów owocowych oraz truskawek – owoce lub całe nasadzenia, 
  • chmielu – szyszki, 
  • tytoniu – liście.

Ubezpieczenia upraw oferowane są w dwóch sezonach sprzedażowych. W okresie jesiennym oferta obejmuje uprawy ozime, w okresie wiosennym ubezpieczyć można zarówno uprawy jare jak i nieobjęte dotychczas ochroną uprawy ozime.

Od jakich ryzyk można ubezpieczyć uprawy? 

Oferta ubezpieczenia upraw w VH POLSKA obejmuje ryzyka dopłatowe:

  • grad
  • huragan
  • deszcz nawalny
  • ujemne skutki przezimowania
  • przymrozki wiosenne

Bez dopłat ubezpieczeniem mogą być objęte szkody spowodowane ogniem. Najpopularniejszą ochroną od wielu lat jest ubezpieczenie od gradu, wybiera je najwięcej rolników.  

Jakie są sumy ubezpieczenia upraw rolnych w 2024 roku? 

Maksymalne sumy ubezpieczenia do jakich w 2024 roku mogą zawierać umowy rolnicy ubezpieczający uprawy reguluje rozporządzenie Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2023 r. 

Maksymalna suma ubezpieczenia dla jednego hektara upraw rolnych wynosi: 

  • 26 600 zł – dla zbóż, 
  • 17 600 zł – dla kukurydzy, 
  • 18 100 zł – dla rzepaku i rzepiku, 
  • 60 000 zł – dla chmielu, 
  • 46 800 zł – dla tytoniu, 
  • 242 000 zł – dla warzyw gruntowych, 
  • 156 000 zł – dla drzew i krzewów owocowych, 
  • 81 400 zł – dla truskawek, 
  • 41 100 zł – dla ziemniaków, 
  • 21 000 zł – dla buraków cukrowych, 
  • 18 600 zł – dla roślin strączkowych.

Jaka jest wysokość dopłat do składek w ubezpieczeniach upraw? 

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich  dopłaty z budżetu państwa do składek ubezpieczenia przysługują producentom rolnym w wysokości do 65% składki. 

Rozporządzenia przewiduje udzielanie 65%  dopłat ze środków budżetu państwa do składek z tytułu umów ubezpieczenia upraw rolnych od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawinę, suszę oraz ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne. 

W 2024 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, 65% dopłat do składki ubezpieczenia przysługuje w przypadku zawarcia przez producenta rolnego umowy ubezpieczenia zawierającej pakiet rodzajów ryzyka i określenia przez zakład ubezpieczeń stawki taryfowej nieprzekraczających 9% sumy ubezpieczenia. W przypadku upraw prowadzonych na użytkach rolnych klasy V i VI powyższa stawka taryfowa będzie mogła zostać określona w wyższej wysokości 12% i 15% sumy ubezpieczenia tych upraw. Po przekroczeniu ww. stawek dopłata będzie proporcjonalnie pomniejszana. 

Kiedy można kupić polisę ubezpieczenia upraw 

Dotowane ubezpieczenia upraw sprzedawane są podczas dwóch sezonów sprzedażowych.  

  • W trakcie sezonu jesiennego ubezpieczyć można uprawy ozime od takich ryzyk jak grad, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, huragan, deszcz nawalny i ogień. Początek sprzedaży ubezpieczeń w sezonie jesiennym trwa od września do końca listopada.  
  • W sezonie wiosennym ubezpieczyć można zarówno uprawy jare jak i te oziminy, które nie zostały objęte ochrona z polis jesiennych. W 2024 roku w ramach dotowanych ubezpieczeń upraw rolnicy będą mogli ubezpieczyć zboża, kukurydzę, rzepak, ziemniaki, buraki cukrowe, rośliny strączkowe, chmiel, tytoń, warzywa gruntowe, drzewa i krzewy owocowe i truskawki. Ubezpieczenia upraw rolnych będzie można zawierać od marca do 30 czerwca.  

Kto może ubezpieczyć uprawy z dopłatą?  

Dotowane ubezpieczenia upraw skierowane są do: 

  • rolników – tzw. osób fizycznych, 
  • osób prawnych (np. spółek z o.o.), 
  • jednostek, które nie posiadają osobowości prawnej (np. stowarzyszeń). 

Dla kogo ubezpieczenia upraw są obowiązkowe? 

Zarówno rolnicy, osoby prawne jak i jednostki nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli otrzymują dopłaty bezpośrednie, zgodnie z prawem muszą ubezpieczyć przynajmniej połowę powierzchni upraw rolnych dotowanych od przynajmniej jednego ryzyka obowiązkowego: gradu, przymrozków wiosennych, ujemnych skutków przezimowania, powodzi czy suszy. 

Niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, tj. ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, może skutkować nałożeniem karnej opłaty.   

Wysokość opłaty obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowi równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli. Opłata za niespełnienie tego obowiązku jest wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika. Powyższe sankcje nie mogą jednak być stosowane wobec rolników, w przypadku gdy rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat. 

Ile kosztuje ubezpieczenie upraw 

Koszt ubezpieczenia upraw uzależnione jest od powierzchni uprawy, gatunku, zakresu oraz miejsca ubezpieczenia.  

Suma ubezpieczenia ustalana jest na podstawie informacji podanych przez rolnika, w oparciu o oczekiwaną wartości na hektar. Wartość ustalana jest na podstawie oczekiwanego plonu w pełnych dt/ha dla danego gatunku i przewidywanej ceny rynkowej w pełnych zł/dt. Suma ubezpieczenia w VH POLSKA jest stała, co oznacza, że podczas likwidacji szkody do wyliczenia wysokości odszkodowania stosowana jest suma ubezpieczenia podana na polisie. 

Ile trwa karencja w ubezpieczeniu upraw 

Karencja to okres liczony od zawarcia umowy ubezpieczenia do początku odpowiedzialności ubezpieczyciela. Zazwyczaj karencja w ubezpieczeniu upraw wynosi 14 dni, w szczególnych przypadkach może jednak zostać skrócona na wniosek Ubezpieczającego. Pamiętaj, że fakt skrócenia karencji musi być potwierdzony na umowie ubezpieczenia. 

 

Poznaj najważniejsze symptomy szkód w uprawach

Symptomy szkody to uszkodzenia danej uprawy spowodowane wskutek działania określonego ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową.

Grad

Szkody gradowe to zniszczenia upraw powstałe w wyniku opadu atmosferycznego składającego się z bryłek lodu. Głównymi symptomami działania gradu zauważalnymi na roślinach są obicia, ścięcia, rozcięcia, zgięcia, popękania roślin lub ich części.

Huragan

Szkody powstałe w wyniku działania wiatru wyrządzającego masowe szkody, o prędkości nie mniejszej niż 24 m/s, określamy szkodami huraganowymi. Pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu. Typowym obrazem działania huraganu na rośliny uprawne są: wyrwane z korzeniami, złamane, potłuczone, połamane, zniszczone, popękane, pościerane, zmiażdżone lub obtłuczone rośliny lub ich części.

Deszcz nawalny

Deszcz nawalny oznacza szkody powstałe wskutek deszczu o współczynniku wydajności o wartości co najmniej 4; w przypadku braku możliwości ustalenia tego współczynnika bierze się pod uwagę stan faktyczny i rozmiar szkód w miejscu ich powstania, świadczące wyraźnie o działaniach deszczu nawalnego. Najbardziej charakterystycznym skutkiem działania deszczu nawalnego na uprawy są pozginane, połamane, popękane lub obtłuczone rośliny lub części roślin.